Despois de case
vinte anos traballando en diferentes entidades non lucrativas en servizos de
orientación laboral (ben sexa con mulleres, persoas con adiccións, persoas reclusas ou ex reclusas,
persoas migrantes, perceptores/as de prestacións non contributivas, persoas con
discapacidade, etc.) podo concluír e conclúo as seguintes valoracións con respecto
a diferentes aspectos do noso desempeño profesional:
- O valor social xenerado
pola orientación laboral é indiscutible. A necesidade existente de recursos de
orientación laboral profesionais e rigorosos que presten os seus servizos de
maneira personalizada e desde unha perspectiva de impacto positivo e
transformador nas persoas orientadas é cada vez máis evidente, neste contexto
cambiante e fráxil no que desenvolvemos a nosa actividade desde hai uns anos.
- A reciclaxe
profesional e inquietude polo coñecemento dos/as profesionais de orientación debe de ser unha máxima no noso día a día. Adaptar as intervencións ás
necesidades, expectativas e circunstancias particulares da persoas demandantes constitúe
a liña de saída desde a que programar o resto das accións.
- É relativamente
fácil deixarse levar pola rutina na nosa profesión, estandarizar as intervencións
de orientación e delegar na persoa en busca de emprego a responsabilidade do
éxito de todo o proceso; ou ben adoptar unha postura de superioridade con
respecto ao que “se ten que facer”, ao que “se ten que sentir”, “ao camiño que
hai que seguir”, “ao esforzo necesario para conseguir resultados” ou, no peor
dos casos, “as renuncias e apostas que se teñen que executar” para que se alcancen os obxectivos que nós cremos que son os válidos.
- As políticas
activas de emprego programadas pola Administración ou as entidades sociais
colaboradoras (enténdanse todas aquelas de información + formación + busca
activa) adoecen do descoñecemento da realidade cotiá dos servizos de
orientación laboral e sempre van un paso por detrás das transformacións socioeconómicas.
Nun bucle constante de causa-efecto kantiano, estas iniciativas “obrigan” a
encorsetar ás persoas desempregadas naquelas accións e/ou programas que desde
un ente omnisapiense (aí vos deixo este neoloxismo) se financian. Só hai que
pensar nas dificultades coas que nos atopamos á hora de cubrir as prazas en determinadas
especialidades dos AFD, da formación para persoas traballadoras ocupadas, nos
programas integrados de emprego, nos programas de garantía xuvenil, etc.
- As persoas
desempregadas adoitan buscar o “logro inmediato” e delegar nos servizos de
orientación a consecución dos seus obxectivos profesionais. Á marxe das valoracións
que se poden facer do esforzo e tempo investido nas actividades de busca
activa, temos que ter en conta que cando se recorre a apoio e acompañamento
profesional é porque se descoñecen as canles ou procedementos existentes na
contorna ou simplemente porque se necesita un apoio moral extra no momento que se está a vivir. Se cando unha persoa acude aos servizos médicos
non sae da consulta cunha receita que lle pauta “vaia probando estes tratamentos
a ver cal lle vai ben para a súa enfermidade” ou cando imos a un avogado/a tampouco
nos resolven os nosos problemas legais indicándonos “léase estas leis a ver se nalgunha
encaixa o seu caso e algún xulgado acepta a súa demanda”, as persoas
desempregadas tampouco teñen que facer un exercicio maiúsculo, e que en moitas ocasións
non está ao seu alcance por diversas circunstancias externas que escapan ao seu
control, para conseguir un emprego digno.
Gustaríame
saber que pensades vós. Sen dúbida o máis enriquecedor deste #POLAB20 é o feedback
que nos podemos dar uns a outros/as. Aprender xuntos/as é mellor que facelo por
separado.
Saber máis:
O papel da Orientación Laboral.
Reinvención Profesional.
Pelfil de competencias del Orientador/a Laboral.
